NAS  RA  BYURAKAN  ASTROPHYSICAL  OBSERVATORY  AFTER  V. A.  AMBARTSUMIAN  (NATIONAL  VALUE)

ՀՀ  ԳԱԱ  Վ․ Հ․  ՀԱՄԲԱՐՁՈՒՄՅԱՆԻ  ԱՆՎԱՆ  ԲՅՈՒՐԱԿԱՆԻ  ԱՍՏՂԱԴԻՏԱՐԱՆ  (ԱԶԳԱՅԻՆ  ԱՐԺԵՔ)

ՀԱՅ  ENG

The most important events in the history of Byurakan Astrophysical Observatory

Բյուրականի աստղադիտարանի պատմության կարևորագույն իրադարձությունները



1946ՀԽՍՀ ԳԱ Բյուրականի աստղադիտարանի հիմնադրումը
1946 «Բյուրականի աստղադիտարանի հաղորդումներ» ամսագրի հիմնադրումը
1947 Աստղասփյուռների հայտնաբերումը Վիկտոր Համբարձումյանի կողմից
1951 Բյուրականի աստղադիտարանում անցկացված առաջին կոնֆերանսը
1954 Բյուրականի աստղադիտարանի 0,5մ Շմիդտի աստղադիտակի գործարկումը
1954-1955 Գալակտիկաների միջուկների ակտիվության վերաբերյալ Վիկտոր Համբարձումյանի վարկածը
1956 Բյուրականի աստղադիտարանի պաշտոնական բացումը
1960 Բյուրականի աստղադիտարանի 1մ Շմիդտի աստղադիտակի գործարկումը
1961-1964 Վիկտոր Համբարձումյանը՝ ՄԱՄ նախագահ
1964 «Կապն արտերկրային քաղաքակրթությունների հետ» (CETI) թեմայով խորհրդակցություն
1965 «Աստղաֆիզիկա» հանդեսի հիմնադրումը
1965-1980 Առաջին բյուրականյան շրջահայությունը (FBS) Բ․ Մարգարյանի և գործընկերների կողմից
1966 ՄԱՄ գիտաժողով թիվ 29 «Անկայուն երևույթները գալակտիկաներում»
1968 Բյուրականի աստղադիտարանի պարգևատրումը բարձրագույն՝ Լենինի շքանշանով, առաջինը Խորհրդային աստղադիտարանների թվում
1968-1972 Վիկտոր Համբարձումյանը՝ Գիտական միությունների միջազգային խորհրդի (ICSU) նախագահ
1971 Առաջին միջազգային կոնֆերանսը «Կապն արտերկրային քաղաքակրթությունների հետ» (CETI) թեմայով
1971 Բյուրականում պատրաստված «Օրիոն» գերմանուշակագույն աստղադիտարանի արձակումը երկրի ուղեծիր
1973 Բյուրականում պատրաստված «Օրիոն 2» գերմանուշակագույն աստղադիտարանի արձակումը երկրի ուղեծիր
1975 Բյուրականի աստղադիտարանի 2․6մ աստղադիտակի գործարկումը
1977 Բյուրականի աստղադիտարանին կից մասնագիտական խորհրդի ստեղծումը
1978-1991 Երկրորդ բյուրականյան շրջահայությունը (SBS) Բ․ Մարգարյանի, Ջ․ Ստեփանյանի և գործընկերների կողմից
1986 ՄԱՄ գիտաժողով թիվ 121 «Գալակտիկաների ակտիվության դիտողական դրսևորումները»
1986 Գիտահետազոտական բաժինների լուծարումը և գիտանպատակային խմբերի ստեղծումը
1987 Բյուրականի աստղադիտարանի և Եվրոպական հարավային աստղադիտարանի (ESO) համատեղ ամառային դպրոցը երիտասարդ աստղագ․ համար
1998 Բյուրականի աստղադիտարանի անվանակոչումը Վիկտոր Համբարձումյանի անունով
1989 ՄԱՄ գիտաժողով թիվ 137 «Բռնկող աստղերն աստղակույտերում, աստղաթփյուռներում և Արեգակի շրջակայքում»
1998 Վիկտոր Համբարձումյանի տուն-թանգարանի հիմնադրումը
1998 ՄԱՄ գիտաժողով թիվ 194 «Գալակտիկաների ակտիվությունը և հարակից երևույթներ»
1999 ԿԳՆ ծրագրում աստղագիտական օլիմպիադաների ներառումը
1999 Հայկական աստղագիտական ընկերությոսւն (ՀԱԸ, ArAS) հիմնադրումը
2001 ՄԱՄ կոլոքվիում թիվ 184 «Ակտիվ գալակտիկական միջուկների շրջահայություններ»
2001 Հայկական աստղագիտական ընկերությոսւն (ՀԱԸ ArAS) պաշտոնական գրանցումը
2002-2007 Թվայնացված առաջին Բյուրականյան շրջահայության (DFBS) ստեղծումը
2005 Հայկական վիրտուալ աստղադիտարանի (ՀՎԱ, ArVO) հիմնադրումը
2006 Բյուրականյան միջազգային ամառային դպրոցների (BISS) շարքի հիմնադրումը
2007 Եվրոպական և ազգային աստղագիտական համատեղ տարեկան համաժողովի (JENAM-2007) կազմակերպումը
2009 Աստղագիտության միջազգային տարվա (IYA-2009) կազմակերպումը Հայաստանում
2010 3-րդ բյուրականյան միջազգային ամառային դպրոցի (3BISS) կազմակերպումը ՄԱՄ երիտասարդ աստղագետների միջազգային դպրոցի (ISYA) հետ համատեղ
2011 Մարգարյանի շրջահայության ներառումը ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի «Աշխարհի հիշողություն» փաստագրական արժեքների ցանկում
2013 ՀՀ կառավարության կողմից Բյուրականի աստղադիտարանն որպես Ազգային արժեք ճանաչելը
2013 ՄԱՄ գիտաժողով թիվ 304 «Ակտիվ գալակտիկական միջուկների բազմալիքային շրջահայություններ և ուսումնասիրություններ»
2014 ՌԴ «Ռոսկոսմոս» տիեզերական գործակալության տիեզերականն մնացորդային բեկորների նախագծի սկիզբը
2015 ՄԱՄ Հարավարևմտյան և Կենտրոնական Ասիայի տարածաշրջանային աստղագիտական կենտրոն
2015-2021 Բյուրականի աստղադիտարանի դիտողական արխիվի թվայնացման նախագծի իրականացումը
2017 ԲԱ գիտահետազոտական բաժինների ստեղծումը
2017 ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի կոնֆերանս «Մերձավոր Արևելքի աստղագիտական ժառանգությունը» թեմայով
2017 Բյուրականի աստղադիտարանի միանալը «Աստղագիտություն և աստղաֆիզիկա» (Astronomy & Astrophysics, A&A) համաեվրոպական հանդեսին
2019 Բյուրականյան տարածաշրջանային աստղագիտական ամառային դպրոցների (RASS) շարքի հիմնադրումը
2021 Բյուրականի աստղադիտարանի պարգևատրումը ՀՀ ԳԱԱ ոսկե մեդալով
2021 Արցախի Գիտական կենտրոնում աստղագիտական լաբորատորիայի հիմնադրումը
2021 Բյուրականի աստղադիտարանի 75-ամյակին նվիրված գրքի հրապարակումը


0213, Byurakan, Aragatzotn Province, Republic of Armenia ՀՀ, Արագածոտնի մարզ, Բյուրական, 0213
(+374-91) 195901
observ@bao.sci.am


National Academy of Sciences of RAՀՀ գիտությունների ազգային ակադեմիա
Science Committee of RAՀՀ գիտության կոմիտե
Viktor Ambartsumian International PrizeՎիկտոր Համբարձումյանի անվան միջազգային մրցանակ
International Astronomical UnionՄիջազգային աստղագիտական միություն
IAU Office of Astronomy for DevelopmentՄԱՄ աստղագիտությունը զարգացման համար գրասենյակ
   

© Byurakan Astrophysical Observatory© Բյուրականի աստղադիտարան